Thursday, December 10, 2015

14. مسئله‌ی ما "حقوق بشر" است (یادداشتی به مناسبت روز جهانی حقوق بشر) / 2015.12.10.


شاید مهمترین موضوع در میان موضوعات تخصیص یافته به روزهای جهانی ملل متحد، روز جهانی "حقوق بشر" باشد. تخصیص روزی ویژه به موضوعی از آن حیث است که در میان ترافیک موضوعات، رخداد‌ها و اخبار که به دنبال هم قطار شده اند، حداقل برای یک روز توجه افکار عمومی جهان به آن موضوع (که مسائل حل نشده بسیاری در خصوص آن وجود دارد.) معطوف گردد.
علی‌رغم اینکه حقوق بشر (مواد 30 گانه حقوق بشر) در بردارنده‌ی مفاهیمی چون حقوق زنان، برابری جنسیتی، حقوق ائتنیکی و فرهنگی، حق تحصیل به زبان مادری، عدالت اجتماعی و... است در عمل توجه زیادی به آن نمی‌شود. بدون متحمل شدن زحمتی می‌توان دریافت که حتی یک پنجم انرژی‌ای که صرف روزهای اختصاص یافته به هر یک از این مقوله‌ها می‌شود، صرف روز جهانی حقوق بشر نمی‌شود.
حقوق بشر مقوله‌ای است که در میان جریان‌های اجتماعی و فعالان مدنی تقریبا گمنام و در حاشیه مانده و درک صحیحی از آن وجود ندارد.
گرچه سالهاست بر روی مسائلی چون حقوق ائتنیکی و فرهنگی، زبان مادری، حقوق زنان و... متمرکز بوده‌ایم ولی معمولا نسبت به بُعد حقوقی این مسائل غافل مانده ایم بطوریکه گاها ماهیت مسائل‌مان از "حق و حقوق" به "خواسته" تنزل داده شده است. و در این میان از امکانات بالقوه‌ی ماهیت حقوقی مسائل‌مان نیز بی‌‌نصیب مانده‌ایم.
حقوق بشر به عنوان حقوق اولیه‌ی نوع بشر که متضمن رفاه، آرامش و امنیت انسان، همچنین آزادی بیان، آزادی عقیده و دیگر آزادی‌های اوست مسئله تراز اول ماست. فرقی ندارد موضوع مورد مباحثه ما زبان مادری باشد یا حقوق زنان، عدالت اجتماعی باشد یا آزادی بیان، مسئله‌ی ما "حقوق بشر" است.

میلاد سابوتای